“Azərbaycan Respublikası regionlarının 2014-2018-ci illərdə sosial-iqtisadi inkişafı Dövlət Proqramı”nın icrasına həsr olunmuş konfransda Prezident İlham Əliyev yerli istehsalın artırılması üçün maraqlı təkliflə çıxış edib. Məmurlara səslənən Prezident “Naxçıvanda avtomobil zavodu var, dövlət məmurlarının bu avtomobilləri daha çox almalarını tövsiyə edirəm”,-deyə bildirib.
Naxçıvan Avtomobil Zavodunun (NAZ) direktoru Musa Abdullayev Modern.az saytına ölkə başçısının səsləndirdiyi fikirlərdən sonra həddindən artıq sifariş aldıqlarını deyib. Tələbin artmasından asılı olmayaraq , zavodun bunun öhdəsindən gəlmək iqtidarında olduğunu vurğulayıb:
“Zavod birnövbəli iş rejimində bir ilə 5 min ədəd avtomobil istehsal edir. Tələbat olarsa, ikinövbəli iş sistemində çalışmaqla 1 ilə 15-20 minə qədər avtomobil yığmaq olar. Ən başlıcası odur ki, tələb olsun. Bizim bu tələbi ödəməyə potensialımız və yetərincə kadrlarımız var. İxtisaslaşmış kadrlarımız Çin zavodunda istehsalat təcrübəsi keçiblər, ayrı-ayrı treninqlərdə iştirak ediblər. Yəni istehsal baxımından heç bir problemimiz yoxdur”.
Musa Abdullayev deyib ki, yanvarın 27-də Çinə məktub göndərərək, qiymət siyasətinə yenidən baxmalarını təklif ediblər:
“Bildimişik ki, dövlət bizim avtomobillərlə maraqlanır. Biz elə təklif verməliyik ki, tələbata uyğun olsun, arzusunda olan hər bir adam bizim avtomobilləri sürə bilsin”.
Qiymətlər 10 min-35 min dollar arasında dəyişir
M.Abdullayev deyib ki, təxmini hesablamalara görə avtomobillər, markasından, komplektləşdirilməsindən asılı olaraq 10 min - 35 min dollar arasında olacaq:
“Biz hələ ötən il fevral devalvasiyasından əvvəl bəzi nazirliklərə avtomobil satmışdıq ki, onların da qiyməti 7500 dollar təşkil edirdi. Ümumilikdə, qiymətlərin belə oynaması komplektləşdirmədən asılıdır. Məsələn, sifarişçinin biri deyir kondisioner istəyirəm, digəri bundan imtina edir. Həmçinin markalardan da asılı olaraq qiymələr fərqlidir”.
“Bizim təklif etdiyimiz komfort 150 min dollara deyil...”
NAZ-ın direktoru Prezident İlham Əliyevin çıxışından sonra çox sayda təklif aldıqlarını da vurğulayıb:
“Dövlət qurumları, nazirliklər, icra hakimiyyətləri, adi iş adamları dünəndən bu günə qədər müraciət ediblər. Bu gecə səhərə qədər reklam bukletlərinin, zavodun istehsal etdiyi avtomobillərin kataloqunun hazırlanması ilə məşğul olmuşuq. Badamdardakı satış mərkəzimizə də həddindən artıq müraciət edən, sifariş verənlər var.
Amma biz bu tələbatı ödəmək iqtidarındayıq. Biz Çinə sifariş vermişik, hər bir təbəqəyə uyğun olaraq maşınlar gələcək. Yüksək səviyyəli nazirliklər üçün elə avtomobillər gətirəcəyik ki, onun içərisi komfort baxımından bu gün həmin məmurların oturduqları maşınlardan fərqlənməyəcək. Fərq onda olacaq ki, avtomobillərin qiyməti 100-150 min dollar olmayacaq”.
Qeyd edək ki, Naxçıvan Avtomobil Zavodu (NAZ) hazırda 8 modeldə minik avtomobili istehsal edir. Bunlar NAZ-Lifan 720, NAZ-Lifan 820 (Premium modellər), NAZ-Lifan 620, NAZ-Lifan 630 (sedan modellə), NAZ-Lifan X50 və X60 (SUV), NAZ-Lifan 320 və 330 (Mini) modelləridir.
NAZ-Lifan 720 (sürət qutusu mexaniki) modelinin qiyməti 14 min manatdan, NAZ-Lifan 820 modelinin (sürət qutusu avtomaz) qiyməti 22 min manatdan başlayır. Bu avtomobillər şəhəriçi 100 kilometrə 8-9 litr yanacaq işlədir.
Naxçıvan Avtomobil Zavodu texnoloji proseslərə və texniki təhlükəsizlik qaydalarına ciddi əməl olunmaqla 6 modeldə “NAZ-Lifan” markalı minik avtomobili istehsal edir. Hazırda texniki göstəriciləri və komfort baxımından daha yüksək olan “NAZ-Lifan X-50”, “NAZ-Lifan-820” modellərinin ilk nümunələrinin istehsalına başlanılıb ki, bu avtomobillər də yaxın vaxtlarda alıcılara təqdim ediləcək.
Zavod Azərbaycanda yeganə müəssisədir ki, avtomobillərin bütün hissələri burada yığılır. Bu da zavodda istənilən modeldə minik və yük avtomobillərinin istehsalına imkan verir.
İstehsal olunan avtomobillər nəzarət şöbəsindən keçdikdən sonra satışa buraxılır. Zavod fəaliyyətə başlayan zaman ilkin mərhələdə istehsal prosesi xarici mütəxəssislər tərəfindən aparılırdısa, indi bu iş yerli mütəxəssislər tərəfindən həyata keçirilir.
Hazırda istehsal olunan maşınların daha münasib qiymətə istehlakçılara təqdim olunması ilə əlaqədar layihələr hazırlanır. Müəssisədə möhürləmə, qaynaq və boyama sahələrinin yaradılması istiqamətində işlər davam etdirilir. Bu isə ban hissələrinin sökülü vəziyyətdə gətirilməklə müəssisədə qaynaq olunmasına imkan verəcək. Bir konteynerə orta hesabla 6 avtomobil banı yerləşir. Ancaq sökülü vəziyyətdə 150-200 avtomobil banı yerləşdirmək mümkündür ki, bu da daşınma xərcinin azalması deməkdir. İstehsal olunan avtomobillərin milliləşdirilməsi planlaşdırılır. Bunun üçün avtomobil hissələrinin 51 faizinin ölkəmizdə istehsal olunması şərtdir. Bu məqsədlə avtomobilin müəyyən hissələrinin ölkəmizdə, o cümlədən Naxçıvanda istehsal edilməsi nəzərdə tutulur.
Xaricdə istehsal olunan avtomobillərdən daha ucuz qiymətə satışa çıxarılan “NAZ-Lifan” markalı minik avtomobillərinə tələbat ildən-ilə artır. Bu isə onu göstərir ki, “NAZ-Lifan” markalı minik avtomobilləri maşın bazarında artıq özünəməxsus yerə malikdir.
Sevindirici haldır ki, yerli istehsala önəm verilir, Naxçıvanda ayrı-ayrı idarə, müəssisə və təşkilatlarda “NAZ-Lifan”lardan xidməti avtomobillər kimi istifadə olunur. Böyük Vətən müharibəsində və Çernobıl hadisələrinin nəticələrinin aradan qaldırılmasında iştirak edən şəxslər, eləcə də Azərbaycan Vətən müharibəsi iştirakçıları dövlət vəsaiti hesabına “NAZ-Lifan-320” markalı minik avtomobilləri ilə təmin edilirlər. Hazırda muxtar respublikada, Bakı, Sumqayıt, Gəncə, Neftçala, Xaçmaz və Quba şəhərlərində “NAZ-Lifan” markalı minik avtomobilləri ilə taksi xidməti göstərilir.
Qeyd edək ki, Naxçıvan Avtomobil Zavodu 2010-cu ildən fəaliyyətdədir. Zavodda Almaniya, İtaliya və Belçikadan gətirilmiş müasir texnoloji avadanlıqlar quraşdırılıb. İstehsal prosesi konveyer üsulu ilə təşkil edilib. İlk vaxtlar müəssisədə “NAZ-Lifan” markası ilə istehsal edilən avtomobillər baqaj hissəsi salonda olan “320” (xetçbek) və baqaj bölməsi salondan kənarda yerləşən “620” (sedan) modellərindən ibarət olub. 2011-ci ildə yeni “NAZ-Lifan X-60” modelinin istehsalı üçün konveyer xəttində müəyyən dəyişikliklər aparılıb, 2012-ci ilin yanvar ayından etibarən isə bu modelin kütləvi istehsalına başlanılıb. Həmçinin müəssisəyə təcrübə-sınaq məqsədilə 2012-ci ilin sonunda kiçik partiyada 6 nəfərlik mikroavtobus və 800 kiloqram yükgötürən avtomobillərin hissələri idxal olunub. Artıq “NAZ-Lifan” markalı “LF-6401” (6 nəfərlik mikroavtobus), “LF-5028” (800 kiloqram yükgötürən furqonlu avtomobil) və “LF-1022” modelləri (800 kiloqram yükgötürən bortlu avtomobil) satışa çıxarılıb. Məqsəd bazarı öyrənmək və gələcəkdə tələbat olarsa, kütləvi istehsala başlamaqdır.
Eyni zamanda, 2013-cü ilin oktyabrında “NAZ-Lifan-620” model avtomobillər avtomatik sürət qutusu ilə təchiz edilərək satışa çıxarılıb. 2014-cü ildən isə “NAZ-Lifan” markalı avtomobillərin “330”, “630” və “720” modellərinin kütləvi istehsalına başlanılıb.
Naxçıvan Avtomobil Zavodunda istehsal olunan minik avtomobillərinin satışı işi də yüksək səviyyədə aparılır. Naxçıvan, Bakı və Xaçmaz şəhərlərində satış mərkəzləri, texniki xidmət şöbələri və avtomobillərin ehtiyat hissələrinin satışı mağazaları yaradılıb. Yaxın vaxtlarda isə Gəncə şəhərində satış mərkəzinin, texniki xidmət şöbələrinin və avtomobillərin ehtiyat hissələrinin satışı mağazasının yaradılması nəzərdə tutulub. Bu, həmin bölgədə və ətraf rayonlarda istismar olunan “NAZ-Lifan” markalı minik avtomobillərinə Bakı şəhərinə getmədən yerində texniki xidmət göstərilməsinə əlverişli şərait yaradacaq. Mühərrik və sürət qutusuna 40 min kilometr və ya 2 il zəmanət verilən avtomobillərin satışı nağd və ya sərfəli kredit şərtləri ilə aparılır.
